Altijd te zien
Het museum biedt een zeer gevarieerde collectie over de geschiedenis van regio De Rijp aan de hand van een aantal thema’s.
Als inleiding op wat u in het museum gaat zien, laten we u in de audiovisuele ruimte twee korte films zien over de ontwikkeling van het Schermereiland en de strijd tegen het water.
Begane grond
Op de begane grond worden de thema’s haringvisserij, walvisvaart en zeevaart belicht aan de hand van oude zeekaarten, journalen, prenten, scheepsonderdelen, modellen van haringbuizen, walvisbotten en baleinen voorwerpen. Een door Rijper walvisvaarders meegebrachte kajak uit Groenland is een topstuk uit de collectie. Over deze kajak, de zeevaart, en de haringvisserij zijn kleine audiovisuele presentaties te zien.
In de achttiende eeuw was in het huidige pand een weeshuis gevestigd. De oorspronkelijk herenkamer is nu ingericht als werkkamer van een haring- en walvisreder uit De Rijp. Een deel van de objecten komen uit de nalatenschap van Jan Boon jr., de laatste grote reder van De Rijp. Deze zijn door de Stichting Jan Boon in bruikleen gegeven.
Bovenverdieping aanbouw
Met de trap of de lift komt u op de eerste verdieping van de aanbouw.
Daar vertellen we het verhaal over houtbouw en over brand en brandbestrijding.
In de oude kom van De Rijp staan nog veel houten huizen, gevolg van de slappe veenbodem en de aanwezigheid van grote houthavens in de buurt (Zaandam, Hoorn, Amsterdam). Een model van een houten huis illustreert het bijzondere karakter van de houtbouw op het Schermereiland, waaronder de makelaar op het dak.
Geen houten huizen zonder branden.
Het schilderij “De grote brand in De Rijp van 1654” is een van de topstukken. Naast dit werk geven talrijke brandweerattributen een beeld van rampzalige branden ondanks een goed georganiseerde brandweer.
Bovenverdieping voorhuis
Vanaf de zestiende tot begin twintigste eeuw hebben de Doopsgezinden een belangrijke stempel gedrukt op het maatschappelijk, cultureel en sociaaleconomisch leven op het Schermereiland en in het bijzonder op die van het Noordeinde, van Graft en De Rijp.
Op het Schermereiland en in de directe omgeving hebben zo’n zeventig water- en industriemolens gestaan. Vlakbij De Rijp waren dat opvallend veel hennepklopmolens. Met een maquette van een touwslagerij en oude werktuigen laten we de hennepverwerking zien.
Van de in 1575 in De Rijp geboren Jan Adriaansz Leeghwater ligt een exemplaar van zijn beroemde “Haarlemmermeer-boek” in een een levensechte opstelling van zijn werkkamer. Leeghwater ontwierp het raadhuis van De Rijp. Op de begane grond van dit gebouw, de Waag, is nu de VVV van Graft-De Rijp gevestigd. De veelzijdige Leeghwater was ook molenbouwer en opzichter bij enkele Noord-Hollandse droogmakerijen.